Po przemyśleniach i sprawdzeniach mam raczej pewność, że najpierw powstał Kandyd i "Las" pesymistyczna, totalne wyalienowanie, ale podpadająca pod baczniejsze oko cenzury (zresztą u nas książka rówież była na cenzurowanym) w przeciągu roku dopisali "Instytut" czyli Piereca, gdzie w sumie jest o tym samym tylko inaczej. Powieść kończy się "Lasem" a zaczyna "Instytutem". Książka jest "niezła" to złe słowo, to opowieść(ści) o braku możliwości kontaktu, porozumienia, alienacji, czy samotności pomimo przebywania w otoczeniu wielu ludzi czy w pracy, czy gdziekolwiek indziej. Nie macie czasem wrażenia, że mówicie do kogoś, a ktoś odpowiada ale jakoś nie na temat, jakby w ogóle Was nie słuchał (nie starał się słuchać). Z części Las "... kontakt między rozumem humanoidalnym i niehumanoidalnym jest niemożliwy. Zgoda taki kontakt jest niemożliwy. Oczywiście niemożliwy. I teraz już nikt mi nie powie, w jaki sposób mam się dostać do domu. Mój kontakt z ludzmi jest również niemożliwy ...". Zdanie dotyczy niby czegość innego. Ale w powieści pojawiają się takie zdania szpilki (dla każdego inne) które powodują odblokowywanie odpowiednich zakątków mózgu powodując odpowiednie/nieodpowienie skojarzenia, obrazy. Próbując identyfikować się z którymkolwiek z bohaterów mamy problem, bo bardzo trudno wyobrazić sobie otaczające miejsce czy czas. Inny bardzo podobający się fragment z Lasu. "Konieczność nie może być ani zła, ani dobra. Konieczność jest konieczna, a wszystko pozostałe wymyślamy my sami .... Po prostu kiedy błądzimy, konieczność chwyta na za gardło, wtedy zaczynamy płakać i żalić się że jest złą i okrutna, a tymczasem konieczność jest taka jak jest - to my jesteśmy głupi albo ślepi." Bezsilność i szukanie winy wszędzie indziej tylko nie u siebie. Niestety żyjemy w świecie przyczynowo-skutkowym(?). Nasz wybór czy brak wyboru powoduje pewne skutki, a my zwalamy wszystko na " czy innych pretekst. Zawsze jest wybór. Oraz dwa inne cytaty:
z części Las "I wszystko będzie miało głęboki sens, jak ma głęboki sens każdy ruch skomplikowanego mechanizmu, i wszystko będzie dla nas dziwne i niepojęte, a więc bezsensowne, w każdym razie dla tych z nas, którzy jeszcze w żaden sposób nie mogą przywyknąć do bezsensu i uznać go za normę."oraz "I teraz na pewno jest już dla niej zupełnie jasne to czego się przedtem domyślała - że wolność nie istnieje bez względu na to, czy drzwi są przed tobą zamknięte, czy otwarte, że wszystko jest chaosem i bzdurą, a realna jest tylko samotność".
